Oude begraafplaats

Sinds ‘onheuglijke tijden’ was de oudste joodse begraafplaats in Borculo gelegen aan de Lange Wal, aan de oever van de Berkel. Een kleine zandstenen zerk herinnert aan deze plaats en heeft tot allerlei gissingen en fantasieën aanleiding gegeven. Het meest waarschijnlijk is dat de oude grafsteen verwijst naar de toenmalige algemene joodse begraafplaats. In 1823 werd de begraafplaats opgeheven. De reden hiervan was dat de grond in de loop der jaren zodanig verzakte, door de ligging zo dicht aan het water van de Berkel, dat ‘lijken reeds dadelijk bij het begraven in het water werden gezet’.

Of de joodse gemeente deze grond destijds gekocht heeft of bij vergunning toestemming verkreeg het perceel in gebruik te nemen als begraafplaats is niet onomstotelijk vast te stellen.De oude grafsteen steekt 20 cm boven de bestrating uit, waardoor nog net in Hebreeuws schrift de letters PN te lezen zijn: Po Niqbar, ‘Hier is begraven’. De steen staat in een perceeltje van ca 3 m², dat door de gemeente in erfpacht is gegeven aan de joodse gemeente.

Wist je dat er aan de Lange Wal een stukje  joodse grond ligt met daarin verborgen een grafsteen? Een steen die herinnert aan de oude joodse begraafplaats die in de eerste helft van de 19^e eeuw werd verplaatst naar de Deugenweerd? De steen staat op een stukje grond van 3 m² dat door de gemeente in erfpacht gegeven is aan het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK).Tijdens de herbestrating van de Lange Wal is de steen, die ongeveer 20 cm boven de grond uitstak, naar boven gehaald en wordt na voltooiing van de herbestrating teruggeplaatst, maar nu in volle glorie. Het stukje grond wordt zichtbaar door een markering van 3 m²  klinkers en een tekst vertelt het bijbehorende verhaal. Onderzocht gaat worden of de tekst op de steen gerestaureerd kan worden, zodat daarmee dit stukje joodse geschiedenis tot haar volle recht zal komen.