Lezingen
‘Potlood op papier I’
Jaap Nijstad, kunsthistoricus
‘EEN ODE AAN HET PAPIER’
Kunstgeschiedenis in tekeningen en schetsen De tekening staat aan het begin van de kunstgeschiedenis en is tot op de dag van vandaag voor heel veel schilders, beeldhouwers en architecten een onmisbare schakel in het creatieve proces. Tekeningen lopen als een rode draad door onze cultuurhistorie, maar een tekening is ook een kijkje in de keuken van de individuele kunstenaar. Beroemde kunstenaars zoals Michelangelo, Rembrandt, Rodin, Käthe Kollwitz of Frank Lloyd Wright, we hebben ze allemaal mede dankzij hun tekeningen leren kennen. Losse schetsen, voorstudies of autonome tekeningen, alles komt voorbij op deze visuele wandeling door de kunst.
1.‘In den beginne …’ Van de oorsprong van de tekening en van het papier naar de functie als drager van teksten en tekeningen. Egypte, China, Japan en het Midden-Oosten als bakermat van de ‘moeder aller kunsten’ om uiteindelijk te belanden bij de Europese Middeleeuwen.
2.’De tekening als ontwerp’ De grote meesters van de 14de, 15de en 16de eeuw en de schets als voorstudie voor, onder andere, fresco’s, altaarstukken en wandtapijten. Een inzicht in de Renaissançe op papier.
3.‘Losse schetsen en schetsboeken en over grote en kleine formaten’ Van reisschetsen, al dan niet in reisschetsboeken, tot getekende ansichtkaarten en van meters papier tot postzegelformaat.
4.‘Over de academische studie en de autonome tekening’ Van de tekenlessen op de academie naar tekeningen als zelfstandige kunstwerken, zonder directe toepassing. Landschappen, portretten en stillevens van uiteenlopende kunstenaars uit verschillende eeuwen. Daumier, Schiele en Morandi, maar ook Marlene Dumas en Rosemin Hendriks.

Jaap Nijstad groeide op in een familie van antiquairs en studeerde zelf kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij was enkele jaren werkzaam als research-consultant voor veilinghuis Christie’s in Londen en was collectiebeheerder in het Joods Historisch Museum in Amsterdam. Hij was 25 jaar als docent verbonden aan de Wackers Academie en een vergelijkbare periode actief als gastcurator voor het beeldhouwerscollectief ABK.
Jaap Nijstad publiceert met enige regelmaat over een heel divers scala aan kunst- en cultuurhistorische onderwerpen. Samen met zijn vrouw Jopie geeft hij via het bedrijf ‘Nijstad & Beumkes’ vorm en inhoud aan tal van activiteiten die vrijwel altijd iets met beeldende kunst te maken hebben.
Als je wilt inschrijven voor alle avonden toets dan op de button ‘Inschrijven’. Wil je deelnemen aan 1, 2 of 3 avonden mail naar secretariaat@synagogeborculo.nl en vermeld welke avond(en) je wilt deelnemen, of bel 0545 272754 of 06 23120401. Voor donateurs: € 15,00 per avond, niet-donateurs betalen € 17,50 per avond. Betalen aan de kassa contant of met de pin.
Je kunt ook al inschrijven op de vervolglezingen op 4, 11, 18 en 25 februari 2026